۷ تفاوت مهم دانه قهوه عربیکا و روبوستا

این روزها روی بسته­‌های قهوه‌­ای که در فروشگاه‌­ها و کافه­‌ها میبینید، معمولاً نه تنها به خاستگاه دانه‌­های موجود در آن میکس، بلکه به گونه­‌ی آن نیز اشاره شده است. معمولاً عبارت‌­هایی از قبیل «۱۰۰٪ عربیکا» یا «۷۰٪ روبوستا» خواهید دید. در بعضی موارد حتی ممکن است یک قهوه‌­ی تک خاستگاه ۱۰۰٪ روبوستا پیدا کنید. این­ها گونه­‌های متفاوتی از قهوه هستند و هرکدام ویژگی‌­های مختص به خود را دارند. اما تفاوت قهوه­‌ی عربیکا و روبوستا به طور خلاصه چیست؟

۱. مشخصات عطری و طعمی:

تفاوت در طعم بین قهوه­‌ی عربیکا و روبوستا زیاد است. وقتی دو نوعِ تخصصی از هرکدام را امتحان میکنید، به احتمال زیاد متوجه خواهید شد که روبوستا عطر و طعمی عمیق و پررنگ و خشن با پس‌طعم‌ه­ای آجیلی و شکلاتی در حالی که عربیکا عطر و طعمی ملایم و مرکباتی با نت‌­هایی از میوه دارد.

این تفاوت­های عطری و طعمی نه تنها به متفاوت بودن گونه‌ی دانه‌­های قهوه، بلکه همچنین به روش فرآوری دانه‌­ها بعد از برداشت نیز بستگی دارند. روبوستا اغلب به طور طبیعی فرآوری میشود درحالی که دانه‌­های عربیکا اغلب شسته میشوند. آیا قهوه­‌ی عربیکا از روبوستا بهتر است یا روبوستا از عربیکا؟ هیچکدام! هریک از این گونه‌­ها ویژگی‌­های منحصربه­‌فرد خود را دارند و وقتی با کیفیت بالا تولید شوند میتوان قهوه­‌ای فوق­‌العاده از آن­ها تهیه کرد.

۲. میزان کافئین:

دانه‌­ی روبوستا به طور طبیعی دو برابر دانه­‌ی عربیکا کافئین دارد. یکی از مزیت­‌های این کافئین بیشتر برای گیاه قهوه­‌ی روبوستا این است که این گیاه به دلیل عمل کردن کافئین به عنوان یک سیستم دفاعی طبیعی، در برابر آفت­‌ها مقاوم­‌تر است که نیاز استفاده کشاورزها از آفت­کش‌­ها را تقریباً به صفر میرساند.

۳. میزان چربی و قند موجود در دانه:

دانه‌­های روبوستا به طور میانگین به میزان ۶۰٪ چربی و قند کمتری از دانه‌­های عربیکا دارند. این میزان تفاوت به حدی نیست که تاثیر چندانی روی درجه­‌ی قندخون یا مقدار کالری دریافتی شما داشته باشد، هرچند، روی ویژگی‌های عطری و طعمی دانه‌­های قهوه تاثیرگذارند. قهوه­‌ی ربوستا با قند و چربی کمتر طعم و عطری پررنگ و قوی دارد در حالی که قهوه‌­ی عربیکا ملایم و شیرین‌­تر است.

۴. آنتی اکسیدان­ها:

قهوه حاوی ماده­ای به نام کلرژنیک اسید در میان آنتی­‌ اکسیدان­‌های دیگر است. مانند کافئین، قهوه­‌ی روبوستا کلرژنیک اسید بیشتری نسبت به قهوه­‌ی عربیکا دارد. بعضی تحقیقات نشان داده که مصرف قهوه به دلیل وجود این آنتی‌­اکسیدان­‌ها فواید زیادی دارد که باعث شده بعضی افزاد بر این باور باشند که روبوستا قهوه‌­ی سالم­‌تری است.

۵. شرایط رشد و پرورش:

گیاه عربیکا گیاه حساسی است. به طور کلی فقط در ارتفاع بیشتر از ۹۰ متر و آب­‌و­هوای نیمه استوایی می­روید. علاوه بر این بسیاری از دانه­‌های عربیکا در سایه میرویند. روبوستا هرچند، میتواند در ارتفاع و شرایط آب­‌ و­ هوایی متنوع­‌تری رشد کند؛ هم استوایی و هم نیمه‌ استوایی. گونه­‌ی روبوستا همچنین میتواند زیر نور مستقیم خورشید رشد کند.

۶. نوع کشت:

دانه‌­های ربوستا و عربیکا به شکل متفاوتی برداشت میشوند. دانه‌­های ربوستا در دسته­‌های همسان رشد میکنند، به طور همزمان روی شاخه رسیده میشوند و میتوان آن­ها را تماماً با کشیدن کل شاخه توسط دستگاه برداشت کرد در حالی که از آنجایی که زمان رسیدن دانه­‌های عربیکا متفاوت است، کشاورزان مجبورند دانه‌­­های رسیده را در زمان­‌های مختلف با دست از درخت جدا کنند. این امر روبوستا را به گونه­‌ی آسان­‌تر و مقرون­ به صرفه تری برای کشت بدل میکند.

۷. شکل:

اگر به دانه­‌های قهوه­‌ی عربیکا و روبوستا نگاهی بیندازید، متوجه خواهید شد که آن­ها از نظر سایز و شکل متفاوت هستند. دانه­‌های عربیکا بیشتر بیضی‌­شکل و بلند­تر هستند درحالی که دانه­‌های ربوستا ضخیم­تر و دایره­‌ای‌ ­شکل تر هستند. علاوه بر این خط کشیده شده وسط دانه­‌های عربیکا منحنی‌­تر در حالی که خط کشیده شده وسط دانه‌­ی روبوستا صاف­‌تر به نظر میرسد.

در نهایت تفاوت­‌های بیشتری بین عربیکا و ربوستا وجود دارد اما در این مقاله قصدمان این بود که به تفاوت‌­های مهم اشاره کنیم. وقتی این سوال پیش می­‌آید که کدام بهتر است ما باور داریم که هیچکدام از این دو گونه از دیگری بهتر نیست. هر دو گونه ویژگی­‌های مخصوص به خود را دارند و ما هر دوی آن­ها را دوست داریم، برای آنهایی که از قهوه‌­ای قوی و خشن لذت میبرند، روبوستا انتخابی بهتر و برای آن­هایی که از قهوه‌­ای ملایم و میوه‌­ای لذت میبرند، عربیکا انتخابی بهتر و برای آن­هایی که دنبال تجربه­‌ای خاص که هر دوی آن­ها را شامل شود هستند، قهوه­‌های ترکیبی انتخاب بهتری هستند.